ในกรณีที่ตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราชว่างลง ให้นายกรัฐมนตรี โดยความเห็นชอบของมหาเถรสมาคม เสนอนามสมเด็จพระราชาคณะผู้มีอาวุโสสูงสุดโดยสมณศักดิ์ ขึ้นทูลเกล้าฯ เพื่อทรงสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราช ในกรณีที่สมเด็จพระราชาคณะผู้มีอาวุโสสูงสุดโดยสมณศักดิ์ ไม่อาจปฏิบัติหน้าที่ได้ ให้นายกรัฐมนตรีโดยความเห็นชอบของมหาเถรสมาคม เสนอนามสมเด็จพระราชาคณะรูปอื่นผู้มีอาวุโสโดย สมณศักดิ์รองลงมาตามลำดับ และสามารถปฏิบัติหน้าที่ได้ขึ้นทูลเกล้าฯ เพื่อทรงสถาปนาเป็น สมเด็จพระสังฆราช
ซึ่งปัจจุบันมีสมเด็จพระราชาคณะ ชั้นสุพรรณบัฎ ที่มีอาวุโสโดยสมณศักดิ์ ตาม พ.ศ.การรับพระราชทานสมณศักดิ์ ดังนี้
1.สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง วรปุญฺโญ ปธ.9) ประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช เจ้าอาวาสวัดปากน้ำ ภาษีเจริญ (มหานิกาย) เจ้าคณะใหญ่หนเหนือ เกิดวันที่ 26 สิงหาคม พ.ศ.2468 อายุ 88 ปี รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระราชาคณะ เมื่อพ.ศ.2538
2.สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (มานิต ถาวโร) วัดสัมพันธวงศารามวรวิหาร (ธรรมยุติกนิกาย) เกิดวันที่ 29 ธันวาคม พ.ศ. 2460 อายุ 95 ปี รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระราชาคณะ เมื่อ พ.ศ.2544
3.สมเด็จพระมหามุนีวงศ์ (อัมพร อมฺพโร) วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร (ธรรมยุติกนิกาย) เกิดวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ.2470 อายุ 86 ปี รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระราชาคณะ เมื่อ พ.ศ.2552
4.สมเด็จพระวันรัต (จุนท์ พฺรหฺมคุตฺโต) วัดบวรนิเวศวิหาร (ธรรมยุติกนิกาย) เกิดวันที่ 17 กันยายน พ.ศ. 2479 อายุ 77 ปี รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระราชาคณะ เมื่อ พ.ศ.2552
5.สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (วีระ ภทฺทจารี) วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร (มหานิกาย) เกิดวันที่ 26 มกราคม พ.ศ.2473 อายุ 83 ปี รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระราชาคณะ เมื่อ พ.ศ.2553
6.สมเด็จพระธีรญาณมุนี (สมชาย วรชาโย) วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร (ธรรมยุติกนิกาย) เกิดวันที่ 22 ตุลาคม พ.ศ. 2490 อายุ 66 ปี รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระราชาคณะ เมื่อ พ.ศ.2553
7.สมเด็จพระพุทธชินวงศ์ (สมศักดิ์ อุปสโม) วัดพิชยญาติการามวรวิหาร (มหานิกาย) เกิดวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2484 อายุ 72 ปี รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระราชาคณะ เมื่อ พ.ศ.2554
สำหรับในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 มีการสถาปนาสมเด็จพระสังฆราชแล้ว 6 รูป องค์ที่ 14 ถึง 19 ดังนี้
องค์ที่ 14 สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ปลด กิตฺติโสภโณ ป.ธ.9) วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร (พ.ศ.2503-2505)
องค์ที่ 15 สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (อยู่ ญาโณทโย ปธ.9) วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร (พ.ศ.2506-2508)
องค์ที่ 16 สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (จวน อุฏฐายี ปธ.9) วัดมกุฏกษัตริยารามวรวิหาร (พ.ศ.2508-2514)
องค์ที่ 17 สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (ปุ่น ปุณฺณสิริ ปธ.6) วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร (พ.ศ.2515-2517)
องค์ที่ 18 สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช (วาสน์ วาสโน ปธ.4) วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร (พ.ศ.2517-2531)
องค์ที่ 19 สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช (เจริญ สุวฑฺฒโน ปธ.9) วัดบวรนิเวศวิหารราชวรวิหาร (พ.ศ.2532-2556)
ร่วมเป็นแฟนเพจเฟสบุ๊คกับ TCIJ ออนไลน์
www.facebook.com/tcijthai
ป้ายคำ