โครงการพลเมืองส่งเสริมธรรมาภิบาล โดยคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ได้จัดการลงนาม บันทึกข้อตกลงพลเมืองว่าด้วยการจัดการที่ดินสาธารณประโยชน์แบบมีส่วนร่วม และมีการบันทึกเทปรายการโทรทัศน์ท้องถิ่นร่วมทุกข์ร่วมสุข ภาคพิเศษ โดยมูลนิธิสื่อสร้างสุข มีนายสุรพันธ์ ดิสสะมาน รองผู้ว่าราชการจังหวัดอุบลราชธานี เป็นประธานในพิธีเปิด มีทั้งภาครัฐ เอกชน และชาวบ้าน ตัวแทนกลุ่มธรรมาภิบาลเข้าร่วมกว่า 100 คน

ผู้ที่ร่วมลงนามบันทึกข้อตกลงประกอบด้วย นางประภัสสร แก้วกิ่ง ประธานกลุ่มธรรมาภิบาลบ้านหนองจาน น.ส.อะริษาร์ หอมจันทร์ ประธานกลุ่มธรรมาภิบาลบ้านทัพไทย น.ส.นัยนา มณีเขียว ประธานกลุ่มธรรมาภิบาลตำบลแจระแม น.ส.ปลิดา สิทธิธรรม นายกเทศมนตรีเมืองแจระแม โดยมี นายสุวัจชัย สังคพัฒน์ นายอำเภอเมืองอุบลราชธานี นายพิชัย แพเกาะ เจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดอุบลราชธานี เป็นพยาน และนายสุรพันธ์ ดิสสะมาน รองผู้ว่าราชการจังหวัดอุบลราชธานี เป็นสักขีพยาน มีใจความดังนี้คือ

เทศบาลเมืองแจระแมร่วมกับชุมชนส่งเสริมและสนับสนุนให้มีการตั้งคณะกรรมการบริหารจัดการที่ดินสาธารณประโยชน์ , สนับสนุนงบประมาณในการสำรวจแนวเขต รังวัดที่ดินสาธารณะประโยชน์ให้ชัดเจน , จัดทำแนวเขตที่ดินสาธารณประโยชน์ในรูปของคันดิน คู คลอง หรือการปลูกป่าชุมชนเพื่อแสดงแนวเขต ,ร่วมกับประชาชนในพื้นที่จัดทำระเบียบ กฎเกณฑ์ และมาตรการของชุมชนสำหรับการใช้ประโยชน์ในที่ดินสาธารณประโยชน์เพื่อป้องกันการบุกรุก , จัดตั้งศูนย์ประสานงาน สนับสนุนงบประมาณและบุคลากรเพื่อรับเรื่องร้องเรียนและเป็นหน่วยให้ความรู้ด้านกฎหมายเกี่ยวกับที่ดินสาธารณประโยชน์ , ร่วมกับชุมชนจัดกิจกรรมเผยแพร่ความรู้ ข้อมูลข่าวสาร สถานการณ์ล่าสุดเกี่ยวกับที่ดินสาธารณประโยชน์แก่ชุมชนและสาธารณชน , จัดกิจกรรมเชิงวัฒนธรรม เช่น บุญหลักไม้แก่น ปลูกป่าชุมชนเพื่อกระตุ้นให้คนในชุมชนรู้สึกหวงแหนและปกป้องที่ดินสาธารณประโยชน์ของชุมชน , ส่งเสริมและสนับสนุนชุมชนให้เข้ามามีส่วนร่วมจัดสภาพแวดล้อม อนุรักษ์ ฟื้นฟู และพัฒนาบริเวณพื้นที่สาธารณะให้เอื้อต่อการใช้ประโยชน์ร่วมกัน , จัดเวทีสาธารณะเพื่อรับฟังความคิดเห็นของประชาชนในกรณีที่มีการใช้ประโยชน์หรือการบุกรุกที่ดินสาธารณะในเขตตำบลแจระแม และนำเสนอผลการรับฟังความคิดเห็นนั้นเผยแพร่ต่อสาธารณะ ทั้งนี้ทั้งสองฝ่ายจะประสานความร่วมมือระหว่างกัน จะสนับสนุนการดำเนินงาน ตลอดจนติดตามประเมินผลการดำเนินงานตามบันทึกข้อตกลงพลเมืองให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อชุมชนในตำบลแจระแม

หลังจากลงนามบันทึกข้อตกลงมีการเปิดเวทีสาธารณะและบันทึกเทปรายการ โทรทัศน์ประเด็น “ข้อตกลงพลเมือง ว่าด้วยการจัดการที่ดินสาธารณประโยชน์อย่างมีส่วนร่วม” มีผู้เข้าร่วมเวทีคือ นายสุรพันธ์ ดิสสะมาน รองผู้ว่าราชการจังหวัดอุบลฯ , นายสุวัจชัย สังคพัฒน์ นายอำเภอเมือง น.ส.ปลิดา สิทธิธรรม นายกเทศมนตรีเมืองแจระแม น.ส.นวลใจ ทองถม ตัวแทนกลุ่มธรรมาภิบาลบ้านทัพไทย นายทองรัตน์ หันจรัส ตัวแทนกลุ่มธรรมาภิบาลบ้านหนองจาน นางปภนัชพร สุขเสริม ตัวแทนกลุ่มธรรมาภิบาลตำบลแจระแม โดยนายกมล หอมกลิ่น ดำเนินรายการ

นายสุรพันธ์กล่าวว่า ในส่วนของราชการมีหน้าที่ปกป้องคุ้มครองชาวบ้านทางกฎหมาย เมื่อมีการร้องเรียนว่ามีผู้บุกรุกที่ดินสาธารณประโยชน์ ทางหน่วยงานราชการก็มีการตรวจสอบทุกขั้นตอน โดยมีกฎหมายเข้ามาเกี่ยวข้อง อยากให้ชาวบ้านปกป้องที่ดินสาธารณช่วยกัน โดยการทำเป็นแนวขอบเขตที่ชัดเจน ถ่ายภาพไว้ ให้เห็นความสำคัญของที่ดินสาธาณประโยชน์ร่วมกัน

น.ส.นวลใจชี้ 2 ปีให้หลัง บ้านทัพไทยพัฒนาเร็วมาก นายทุนกว้านซื้อที่ดินทำการค้า มีการถมที่ ก่อสร้างอาคาร สิ่งปลูกสร้างโดยลุกล้ำไปถึงที่ดินสาธารณะของชาวบ้านเกือบทั้งหมด ซึ่งชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำประมง หน้าแล้งปลูกผัก ที่มีการกล่าวว่าที่ดินสาธารณะเสื่อมโทรมชาวบ้านไม่ได้ใช้ประโยชน์จากที่ดินสาธารณะนั้นไม่เป็นความจริงแต่อย่างใด คนในพื้นที่รู้ดี ตนอยากได้แนวเขตที่ชัดเจน โดยให้เจ้าหน้าที่เทศบาลเมืองแจระแมเข้าไปชี้หรือปักแนวเขต เพื่อให้ชาวบ้านได้รับรู้ว่าเป็นที่ดินสาธารณะและใช้ประโยชน์ร่วมกันได้

ด้านนายทองรัตน์เปิดเผยว่า บ้านหนองจานได้มีการใช้ประโยชน์จากที่ดินสาธารณประโยชน์ โดยการรวบรวมชาวบ้านในอำเภอแจระแมมาร่วมกันสร้างฝาย และใช้ประโยชน์จากฝายนี้จนถึงปัจจุบัน คาดหวังว่าจะได้รับการสนับสนุนงบประมาณและเจ้าหน้าที่จากเทศบาลเมืองแจระแม อยากเห็นความร่วมมือระหว่างคณะทำงานและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามาปกป้องรักษาที่ดินสาธารณประโยชน์

นายสุวัจชัยให้ความสำคัญกับการลงนามMOUนี้ ให้ชาวบ้านช่วยกันรักษาที่ดินสาธารณประโยชน์ไว้ให้กับลูกหลานได้ใช้ประโยชน์ต่อไป ในส่วนที่เป็นห้วย คลอง บึง สามารถขอสนับสนุนงบประมาณจากเทศบาลเมืองแจระแม เพื่อขุดลอกคลองใช้ประโยชน์ได้ ชี้ ได้รับเรื่องร้องเรียนการบุกรุกที่ดินสาธารณอำเภอแจระแมจำนวนมาก ตอนนี้อยู่ในกระบวนการตรวจสอบและดำเนินคดีต่อไป

น.ส.ปลิดากล่าวว่าเป็นเรื่องดีที่มีคนมาช่วยทำงาน เห็นด้วยกับการร่วมกันทำงานระหว่างประชาชนกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ต้องขอบคุณมหาวิทยาลัยอุบลราชธานีที่ช่วยประสานและช่วยเหลือเป็นพี่เลี้ยงในการทำข้อมูล ตนจะร่วมกับประชาชนในการร่วมทำงานดังที่มีการบันทึกข้อตกลงในวันนี้ งบประมาณบางส่วนในการจัดรังวัดมีอยู่แล้วสามารถดำเนินการได้ทันที

นอกจากนั้นก็มีเสียงสะท้อนจากชาวบ้านที่ร่วมรายการหลายคนสะท้อนว่า ส่วนราชการจะมีมาตการในการยับยั้งจัดการที่ดินสาธารณะอย่างไรบ้าง อยากให้ชาวบ้านในพื้นที่เป็นหูตาช่วยกัน คาดหวังการสนับสนุนงบประมาณในการพัฒนาที่ดินสาธารณะ ร่วมใจดูแลรักษา ให้ความสนใจใส่ใจ มีส่วนร่วมในการจัดการที่ดินสาธารณะนี้ด้วย

ร่วมเป็นแฟนเพจเฟสบุ๊คกับ TCIJ ออนไลน์

www.facebook.com/tcijthai