รัฐบาลออสเตรเลียและรัฐบาลติมอร์เลสเต ตกลงร่างสนธิสัญญาปักปันเขตแดนร่วมทางทะเล เพื่อยุติกรณีพิพาทเหนือพื้นที่ที่อุดมไปด้วยทรัพยากรน้ำมันและก๊าซธรรมชาติ โดยแถลงการณ์ของศาลอนุญาโตตุลาการถาวร (Permanent Court of Arbitration: PCA) เผยว่า ติมอร์เลสเตและออสเตรเลียบรรลุข้อตกลงเนื้อหาสมบูรณ์ของร่างสนธิสัญญา ในระหว่างการเจรจาลับในกรุงเฮก ตลอดสัปดาห์ที่ผ่านมา และว่า สนธิสัญญาฉบับนี้มีการกำหนดเขตแดนทางทะเลระหว่าง 2 ประเทศ ในทะเลติมอร์ และจัดการสถานะทางกฎหมายของแหล่งก๊าซ Greater Sunrise

PCA เผยว่ามีความยินดีที่การบรรลุข้อตกลงในร่างสนธิสัญญาเป็นผลสำเร็จ ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาทรัพยากร และแบ่งปันรายได้ โดยที่ผ่านมาติมอร์เลสเตและออสเตรเลียเกิดความขัดแย้งนาน 10 ปี จากข้อตกลงเดิมคือ CMATS (Certain Maritime Arrangements in the Timor Sea) ที่กำหนดการแบ่งปันรายได้ในอนาคตจากทรัพยากรน้ำมันและก๊าซในพื้นที่

อย่างไรก็ตาม ติมอร์เลสเตยังคงเป็นประเทศฐานะยากจน แม้จะแยกตัวออกจากอินโดนีเซียเป็นประเทศเอกราชเมื่อปี 2545 แต่ยังต้องพึ่งพาอย่างมากต่อรายได้จากการส่งออกน้ำมันและก๊าซ ในปี 2549 ติมอร์ตะวันออกเซ็นลงนามในสนธิสัญญา CMATS กับออสเตรเลีย ที่ครอบคลุมแหล่งก๊าซ Greater Sunrise พื้นที่กว้างไพศาล แต่ต่อมา รัฐบาล Dili ซึ่งเป็นเมืองหลวงของติมอร์เลสเต กล่าวหาว่าออสเตรเลียจารกรรมข้อมูลเพื่อให้ได้เปรียบทางการค้า ระหว่างการเจรจาในปี 2547 และเรียกร้องให้ยกเลิก CMATS แต่ออสเตรเลียโต้แย้งว่า CMATS ถูกต้องตามกฎหมาย มีผลผูกพันและไม่โมฆะ แต่ตกลงที่จะยกเลิกตามความต้องการของ Dili เมื่อวันที่ 9 มกราคมที่ผ่านมา 

ทังนี้รัฐบาลติมอร์เลสเตและรัฐบาลออสเตรเลียจะต้องอนุมัติสนธิสัญญา ทั้ง 2 ฝ่ายกำหนดนัดพบกันอีกครั้ง ก่อนถึงสิ้นเดือนพฤศจิการยน ที่ประเทศสิงคโปร์ เพื่อกำหนดวันสำหรับพิธีลงนามในปี 2561

ที่มาข่าวและภาพประกอบ: SBS, 16/10/2017