คนทำงานในญี่ปุ่นอาจจะได้เห็นการขึ้นเงินเดือน 1% ในปี 2018 นี้ ซึ่งมากที่สุดนับตั้งแต่ปี 1997 ด้านสมาพันธ์แรงงานญี่ปุ่นเรียกร้องให้มีการเพิ่มค่าจ้าง 4% ที่มาภาพประกอบ: Japan Times

จากรายงานสำรวจของบลูมเบิร์ก คนทำงานในญี่ปุ่นจะเห็นการขึ้นเงินเดือน 1% ในปี 2018 ซึ่งมากที่สุดนับตั้งแต่ปี 1997 เนื่องจากกำไรของบริษัทสูงขึ้นบวกกับตลาดแรงงานที่คนทำงานมีจำกัดในรอบทศวรรษที่ผ่านมาได้เพิ่มแรงกดดันในการปรับขึ้นเงินเดือน

การขาดแคลนแรงงานกำลังเป็นปัญหามากขึ้น นายชูจิ โทนูชิ นักเศรษฐศาสตร์การตลาดอาวุโสของบริษัท Mitsubishi UFJ Morgan Stanley Securities 1 ใน 16 คนที่ตอบโพลล์ของบลูมเบิร์กช่วงวันที่ 8-11 ธ.ค. 2017 ตลาดแรงงานที่จำกัดที่เพิ่มกำไรให้แก่บริษัท จะเป็นเงื่อนไขช่วยให้เศรษฐกิจเติบโต

ผู้ตอบโพลเช่นนายโทนูชิและคนอื่น ๆ มองในแง่ดีว่า ค่าตอบแทนจะเพิ่มนับจากมีมาตรการกระตุ้นทางการเงินการคลังเป็นเวลา 5 ปี แต่พวกเขาก็เตือนว่า การเพิ่มรายได้ทั้งหมด ซึ่งหมายรวมถึงค่าจ้างประจํา ค่าล่วงเวลาและโบนัสอาจไม่แปลงไปสู่การบริโภคโดยตรง

ในขณะที่การขึ้นค่าจ้างอย่างช้า ๆ ได้กลายเป็นปัญหาระดับโลกในช่วงปีที่ผ่านมา ประเด็นนี้เกิดขึ้นอย่างฉับพลันในญี่ปุ่น ซึ่งกำลังประสบปัญหาภาวะเงินฝืด ความแตกต่างระหว่างค่าจ้างเต็มเวลาและค่าจ้างพาร์ทไทม์เป็นเรื่องน่ากังวลในขณะนี้

การได้เงินเพิ่มในกระเป๋าของคนทำงานเป็นเรื่องสำคัญสำหรับยุทธศาสตร์ของนายกรัฐมนตรีชินโซ อาเบะที่ต้องการจะทำให้เศรษฐกิจเติบโต โดยเขากำลังกระตุ้นให้บริษัทต่าง ๆ เพิ่มเงินเดือน 3% ในปี 2018

ผู้ว่าการธนาคารกลางญี่ปุ่น นายฮารุฮิโกะ คุโรดะ กล่าวเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมาว่าเขาหวังว่าบริษัทและสหภาพแรงงานจะยอมรับโครงการริเริ่ม (Forward-looking initiatives) ในปี 2018 นี้

หลังจากออกนโยบายเช่นนี้เมื่อครั้งที่แล้วไม่เป็นที่ยอมรับ มาบัดนี้รัฐบาลนายอาเบะใช้วิธีเจรจาด้วยกลยุทธ์ไม้นวมไม้แข็ง คือ ให้ประโยชน์ทางภาษีแก่บริษัทที่ยอมเพิ่มค่าจ้างและการลงทุนพร้อมกับจำกัดประโยชน์ของบริษัทที่ไม่ทำตามรัฐบาล

หนึ่งในมาตรการที่สำคัญที่สุดในปี 2018 จะเป็นการเจรจาขอเพิ่มค่าจ้าง (Shunto Spring Wage) ระหว่างสหภาพแรงงานกับบริษัทในช่วงเดือน มี.ค.-เม.ย.

สมาพันธ์แรงงานญี่ปุ่น (Rengo) กล่าวว่าพวกเขากำลังเรียกร้องให้มีการเพิ่มค่าจ้าง 4% แก่สมาชิกแต่ดูท่าบริษัทจะต่อต้านและข้อตกลงก็คงจะติดที่ตัวเลขน้อยกว่ามาก โดยสมาพันธ์แรงงานฯ จะรายงานผลการเจรจารอบแรกในกลางเดือนมีนาคม 2018 นี้

สัญญาณที่คนงานจะได้ค่าตอบแทนเพิ่มขึ้น จากผลสำรวจอีกฉบับ คือ โบนัสโดยเฉลี่ยของบริษัทชั้นนำ ในฤดูหนาวปีนี้จะเพิ่มขึ้นเล็กน้อยคือ 0.01% จากปีที่แล้วจนถึง 880,793 เยน

ผลสำรวจได้ออกสู่สาธารณะเมื่อวันจันทร์ ซึ่งจัดทำโดยสมาพันธ์ธุรกิจญี่ปุ่น (Keidanren) แสดงให้เห็นว่าแม้การเติบโตจะน้อยและจำนวนโดยเฉลี่ยสูงสุดเป็นครั้งที่ 4 นับตั้งแต่มีการทำสำรวจในปี 1959 สะท้อนว่า บริษัทมีผลการดำเนินงานที่ดีมาก เจ้าหน้าที่สมาพันธ์ธุรกิจกล่าวว่าแนวโน้มการเพิ่มค่าจ้างจะยังคงเป็นเช่นนี้ต่อไป

รายงานสำรวจรวมไปถึงข้อตกลงโบนัสระหว่างแรงงานและฝ่ายบริหารของบริษัทอีกจำนวน 158 แห่ง โดยเฉลี่ยแล้วจะตกลงมา 1.92% จนถึง 883,238 เยนในภาคอุตสาหกรรม และ 6.16% จนถึง 873,155 เยน สำหรับนอกภาคอุตสาหกรรม

สหภาพแรงงานในภาคอุตสาหกรรม พยายามที่จะเรียกร้องค่าจ้างให้สูงขึ้นมากกว่าที่จะขอเพิ่มโบนัส เจ้าหน้าที่ของ สมาพันธ์ธุรกิจกล่าว

โบนัสในฤดูหนาวนี้เพิ่มขึ้นใน 8 อุตสาหกรรมจาก 20 อุตสาหกรรม รวมทั้งบริษัทด้านพลังงาน เคมีและโรงแรม ส่วนอุตสาหกรรมก่อสร้างจ่ายโบนัสเฉลี่ย1.26 ล้านเยนซึ่งสูงกว่าภาคธุรกิจอื่น ๆ สะท้อนให้เห็นถึงรายได้ที่เติบโตแข็งแกร่งและมีแรงงานขาดแคลนสูง ตามมาด้วยอุตสาหกรรมอาหารและยานยนต์เพิ่มโบนัส 1.02 ล้านเยนและ 971,070 เยนตามลำดับ

ที่มาแปลและเรียบเรียงจาก

https://www.japantimes.co.jp/news/2017/12/26/business/economy-business/workers-japan-may-see-1-pay-rise-2018-labor-crunch-intensifies