ผู้อำนวยการคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (กสว.) ชี้แจงประชาคมวิจัย และหน่วยงานภาคีเครือข่ายของ สกว. ระบุใน ร่าง พ.ร.บ.สภานโยบายการอุดมศึกษา สกว. จะเปลี่ยนบทบาทเป็น สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) มีหน้าที่ 'การจัดสรรงบประมาณ' (Budget Allocation) ให้สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ทำหน้าที่ 'ให้ทุนวิจัย' (Funding Agency)

เมื่อวันที่ 9 เม.ย. 2562 เว็บไซต์ trf.or.th ได้เผยแพร่ 'จดหมาย สกว. ถึงประชาคมวิจัยและภาคีเครือข่าย (ฉบับที่ 3)' โดยศาสตราจารย์นายแพทย์สุทธิพันธ์ จิตพิมลมาศ ผู้อำนวยการ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ระบุว่าช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมานี้ มีข้อมูลข่าวสารหลากหลายเกี่ยวกับบทบาทหน้าที่ของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องภายใต้กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ซึ่งส่งผลให้สมาชิกประชาคมวิจัยและหน่วยงานภาคีเครือข่ายต่างๆ เกิดความเข้าใจที่ไม่ตรงกันและนำมาซึ่งคำถามมากมาย ดังนั้นจดหมายฉบับที่ 3 นี้ สกว.ใคร่ขอชี้แจงทำความเข้าใจแก่สมาชิกประชาคมวิจัยและหน่วยงานภาคีเครือข่ายของ สกว. ถึงสาระสำคัญเกี่ยวกับบทบาทใน “การจัดสรรงบประมาณ” และบทบาทใน “การให้ทุน” ซึ่งมีความหมายและบทบาทหน้าที่ที่แตกต่างกัน ดังนี้

โดยมาตรา 41 (2) ในร่างพระราชบัญญัติสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม กำหนดให้ คณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (กสว.) มีหน้าที่และอำนาจเสนอแนะกรอบวงเงินงบประมาณประจำปีด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศต่อสภานโยบายฯ รวมทั้งเสนอระบบการจัดสรรและบริหารงบประมาณแบบบูรณาการที่มุ่งผลสัมฤทธิ์ตามกรอบวงเงินดังกล่าวให้สอดคล้องกับนโยบาย ยุทธศาสตร์ และแผน นอกจากนี้ มาตรา 41 (7) ระบุหน้าที่ของ กสว.ในการพิจารณาคำของบประมาณและจัดสรรงบประมาณจากกองทุนให้หน่วยงานในระบบวิจัยและนวัตกรรม

ขณะที่ สกว. ซึ่งกำลังจะเปลี่ยนบทบาทเป็น สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม หรือ สกสว. นั้น ตาม พรบ.สภานโยบายฯ มาตรา 44 ได้กำหนดบทบาทหน้าที่ด้านการจัดสรรงบประมาณที่สำคัญ 4 อนุมาตรา คือ มาตรา 44 (4) กำหนดให้ สกสว. มีหน้าที่และอำนาจจัดทำกรอบวงเงินงบประมาณด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมของประเทศเสนอต่อ กสว. มาตรา 44 (5) กำหนดให้ สกสว.มีหน้าที่ในการจัดทำคำของบประมาณของกองทุนเพื่อเสนอต่อ กสว. มาตรา 44 (6) กำหนดให้ สกสว.มีหน้าที่ในการจัดทำหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการจัดทำคำของบประมาณและการจัดสรรงบประมาณให้แก่หน่วยงานในระบบวิจัยและนวัตกรรม และมาตรา 44 (7) กำหนดให้ สกสว. มีหน้าที่ในการกลั่นกรองคำของบประมาณของหน่วยงานในระบบวิจัยและนวัตกรรม

จากหน้าที่และอำนาจของ สกสว. ข้างต้น กล่าวได้ว่า สกสว. เป็นหน่วยงานที่มีหน้าที่ “การจัดสรรงบประมาณ” หรือ “Budget Allocation”

ขณะที่ พรบ.ระเบียบบริหารราชการกระทรวงการอุดมศึกษา มาตรา 13 ระบุไว้ว่า สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ หรือ วช. มีหน้าที่และอำนาจเกี่ยวกับการให้ทุนวิจัยและนวัตกรรม กล่าวได้ว่า วช. เป็นหน่วยงานด้าน “ให้ทุนวิจัย” หรือที่เรียกว่า “Funding Agency” ดังนั้น วช. จึงเป็นหน่วยงานหนึ่งที่จะได้รับเงินงบประมาณที่จากกองทุนส่งเสริมฯ ที่ กสว. จัดสรรให้ และ วช. จะทำหน้าที่นำเงินงบประมาณนั้นไปสนับสนุนเป็นทุนวิจัยไปยังนักวิจัยรายบุคคลหรือรายโครงการ

สกว. จึงขอชี้แจงทำความเข้าใจถึงบทบาทหน้าที่ของ สกสว. ดังกล่าวข้างต้น และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าประชาคมวิจัย ตลอดจนภาคีเครือข่ายของ สกว. จะเข้าใจและชัดเจนในบทบาทหน้าที่ของ สกสว. ที่ยังคงต้องดำเนินความร่วมมือกับประชาคมวิจัยทุกหน่วยงานต่อไป