การระบาดของ COVID-19 ทำให้คนทำงานเดือดร้อนมาก ที่แย่กว่านั้นคนทำงานที่เรียกว่า 'แรงงานรับจ้างอิสระ' ไม่ได้รับค่าจ้างอย่างสม่ำเสมอในช่วงที่งานมากที่สุดตอนนี้ และยังเป็นงานที่เสี่ยงต่อการติดเชื้ออีกด้วย | ที่มาภาพประกอบ: RTÉ.ie

พวกเขาเป็น 'แรงงานสำคัญ' ในช่วงการระบาดของ COVID-19 แต่คนที่ทำงานในเศรษฐกิจจัดส่งอาหารถึงบ้านกลับไม่ได้ประโยชน์จากการจ้างงานเช่นเดียวกับแรงงานคนอื่น ๆ

การระบาดของเชื้อ COVID-19 ทำให้คนทำงานเดือดร้อนมาก ที่แย่กว่านั้นคนทำงานที่เรียกว่า 'แรงงานอิสระ' ไม่ได้รับค่าจ้างอย่างสม่ำเสมอในช่วงที่งานมากที่สุดตอนนี้ และยังเป็นงานที่เสี่ยงต่อการติดเชื้ออีกด้วย

ร้านอาหารจำนวนมากได้รับผลกระทบจากวิกฤต ไม่สามารถเปิดให้บริการเช่นเคย จึงเข้าร่วมแพลตฟอร์มจัดส่งอาหารทางอินเตอร์เน็ต เช่น Just Eat และ Deliveroo

Just Eat กล่าวว่าการบริการจัดส่งอาหารเพิ่มขึ้น 50% ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาและเมื่อเดือนมีนาคมมีคำสั่งซื้อไปยังแพลตฟอร์มนี้เพิ่มขึ้นถึง 80%

อย่างไรก็ตาม ไม่ทราบแน่ชัดว่า มีคนทำงานในเศรษฐกิจรับจ้างอิสระในไอร์แลนด์กี่คน ส่วนใหญ่เป็นเพราะเราไม่มีคำจำกัดความที่เป็นทางการสำหรับงานประเภทนี้

ดังนั้น จึงไม่มีข้อมูลที่ชัดเจนว่าแรงงานกลุ่มนี้ได้รับผลกระทบจากเชื้อไวรัสโคโรน่าอย่างไร สมัชชาเศรษฐกิจโลก (WEF) รายงานว่า แรงงานอิสระ รับงานเหมากว่าครึ่งตกงานและอีก 25% รายได้ลดลง

Michael Taft นักวิจัยด้านเศรษฐศาสตร์จากสถาบัน SIPTU เชื่อว่า สถานการณ์ดังกล่าวก็ไม่ได้แตกต่างกันในไอร์แลนด์

"เราเป็นสังคมที่ชื่นชมบทบาทของคนทำงานสำคัญ ๆ ในช่วงวิกฤตนี้ ซึ่งได้แก่ พนักงานทำความสะอาดและจัดเตรียมอาหารในโรงพยาบาล พนักงานค้าปลีก เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย ที่คอยจัดคิวด้านนอกซุปเปอร์มาร์เก็ต พนักงานดูแลสุขภาพ คนส่งอาหาร

"อย่างไรก็ตาม คนทำงานสำคัญเหล่านี้ หลายรายมีสัญญาจ้างไม่มั่นคงหรือมีรายได้ที่ไม่แน่นอน"

แรงงานอิสระเป็นแรงงานรับงานไปทำเป็นครั้งคราว มีลักษณะเป็นผู้รับจ้างตัวเอง ไม่ใช่พนักงานประจำ บริษัทบนแพลตฟอร์ม เช่น Deliveroo, Just Eat และ Uber Eats อธิบายว่า พวกเขาเป็น 'ผู้ขับขี่' หรือ 'ผู้บริการจัดส่งสินค้า' ไม่ใช่พนักงาน

พวกเขาจึงไม่มีหน้าที่ดูแล 'ผู้ใช้' หรือ 'ผู้ขับขี่' เหมือนบริษัทแบบดั้งเดิมที่ดูแลพนักงาน

Joanne Hyde หุ้นส่วนและหัวหน้าฝ่ายจ้างงานที่ Eversheds Sutherland กล่าวว่า ความรับผิดชอบของนายจ้างต่อคนอื่น ๆ ที่ไม่ใช่พนักงานที่ระบุไว้ในพระราชบัญญัติความปลอดภัย สุขภาพและสวัสดิการในการทำงานมีขอบเขตจำกัด

“ผู้ขับขี่ในระบบเศรษฐกิจการประกอบอาชีพอิสระจึงมีระดับความคุ้มครองที่น้อยกว่าพนักงานที่ขับรถให้นายจ้างโดยตรง” Hyde กล่าว

"ซึ่งมีเหตุผลว่า เนื่องจากผู้ขับขี่ที่รับงานอิสระจะต้องจัดหายานพาหนะของตนเองและอุปกรณ์เสริม เช่น หมวกกันน็อก แต่หากอยู่ในสถานะการจ้างงาน นายจ้างอาจจัดหาให้ และ/หรือทำประกันภัยรถยนต์"

บริษัทบนแพลตฟอร์มบางแห่งจัดหาคู่มือแนะนำด้านสุขภาพและอุปกรณ์ความปลอดภัย

บริษัท Deliveroo มอบหน้ากากและเจลฆ่าเชื้อให้แก่ผู้ขับขี่หลายร้อยคนในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา ทั้งยังได้ติดตั้งระบบที่นักปั่นสามารถเบิกเงินคืนได้ 20 ยูโรเมื่อซื้ออุปกรณ์ความปลอดภัย (PPE)

Deliveroo กล่าวว่า สิ่งสำคัญคือ "ความปลอดภัยและความเป็นอยู่ที่ดีของผู้ขับขี่ที่เราทำงานด้วย รวมทั้งลูกค้าและหุ้นส่วนร้านอาหารของเรา"

"Deliveroo ชื่นชมการทำงานอย่างหนักของนักปั่นทุกคนในไอร์แลนด์ ที่จัดส่งอาหารให้แก่ลูกค้าถึงบ้านในช่วงเวลาที่ยากลำบากนี้"

ในทำนองเดียวกัน Just Eat กล่าวว่า สิ่งสำคัญที่สุดในช่วงวิกฤตนี้คือ "การคุ้มครองคนทำงาน รวมทั้งลูกค้าและหุ้นส่วนร้านอาหารของตน โดยสนับสนุนทางการเงินแก่ผู้รับจ้างอิสระที่ทำธุรกิจกับบริษัทในช่วงเวลานี้" กล่าวคือ Just Eat ได้จัดสรรเงินเยียวยาเป็นเวลา 14 วัน ให้แก่ผู้ขับขี่ที่อาจป่วยหรือจำเป็นต้องกักตัวเอง และพวกเขามีสิทธิยื่นขอเงินรักษาพยาบาลเพิ่มเติมจากรัฐบาล

“ในระหว่างที่ผู้ขับขี่กักตัวเอง Just Eat ช่วยเรื่องการเงิน หากพวกเขาต้องการหยุดให้บริการในช่วงเวลาสั้น ๆ” Just East กล่าว

แรงงานในเศรษฐกิจรับจ้างอิสระมีสิทธิ์ได้รับเงินทดแทนการว่างงานที่ได้รับผลกระทบจากโรคระบาดตราบใดที่พวกเขายังรับงานอยู่ก่อนวันที่ 13 มีนาคม ซึ่งจ่ายเป็นรายสัปดาห์

อย่างไรก็ตาม เวลาทำงานของพวกเขามักไม่แน่นอนและไม่ต่อเนื่อง ทำให้ยากต่อการปฏิบัติตามเงื่อนไขข้างต้น หากพวกเขาไม่ได้ทำงานก่อนวันที่ 13 มีนาคม จะเป็นไปไม่ได้เลยที่จะเข้าถึงประโยชน์เงินทดแทนดังกล่าว ซึ่งเปิดให้คนอื่นที่ประกอบอาชีพอิสระเช่นกันรวมทั้งคนทำงานพาร์ทไทม์

คนทำงานรับจ้างอิสระสามารถยื่นขอเงินเบี้ยเลี้ยงในฐานะผู้หางานทำ (Jobseekers’ allowance) แต่ต้องถูกตรวจสอบ และได้รับในอัตราที่ต่ำกว่าเงินเยียวยาจาก COVID-19

ในที่สุด พวกเขาก็ยากที่จะเข้าถึงเงินทดแทนการว่างงานและค่ารักษาพยาบาลจากโรคระบาด COVID-19

อีกทั้ง ยังเผชิญสถานการณ์ความยากลำบากในการเข้าถึงสิทธิประโยชน์จากประกันสังคม ไม่ว่าจะเป็นเงินว่างงานระยะสั้น ค่ารักษาพยาบาลจากการเจ็บป่วย บาดเจ็บ หรือลาเลี้ยงดูบุตรของพ่อแม่

Michael Taft หวังว่าคนงานกลุ่มนี้ในฐานะเป็น "แรงงานจำเป็น" จะตระหนักถึงสถานะการจ้างงาน ซึ่งเขาคาดหวังให้มีการคุ้มครองทางกฎหมาย รวมทั้งสิทธิในการเจรจาต่อรองของพวกเขาเพื่อขจัดความไม่แน่นอนของรายได้และเวลาทำงาน

เขามองว่า จุดเริ่มต้นที่ดีน่าจะมาจากประเด็นการจ้างงานกับความรับผิดชอบของนายจ้าง

“แรงงานทุกคนควรมีสัญญาจ้างที่มั่นคงและเข้าถึงรายได้ที่เท่าเทียม” Michael Taft กล่าว

ที่มาเรียบเรียงจาก
https://www.rte.ie/news/business/2020/0522/1140094-covid-19-and-its-impact-on-the-gig-economy