ต้นเดือน มี.ค. 2563 กรมควบคุมมลพิษ (คพ.) ระบุกระบวนการฟื้นฟูลำห้วยคลิตี้ด้วยการขุดลอกตะกอนใต้ท้องน้ำ 40,000 ลูกบาศก์เมตร ก้าวหน้าร้อยละ 61 คาด แล้วเสร็จตามกำหนด ส่วนผลการตรวจสารตะกั่วในพืช สัตว์น้ำ และในเลือดของชาวบ้านมีแนวโน้มดีขึ้น | ที่มาภาพ: สำนักข่าวกรมประชาสัมพันธ์

สำนักข่าวกรมประชาสัมพันธ์ รายงานเมื่อวันที่ 6 มี.ค. 2563 นายประลอง ดำรงค์ไทย อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ (คพ.) กล่าวถึงความคืบหน้าการฟื้นฟูลำห้วยคลิตี้ที่เริ่มมาตั้งแต่ปี 2560 ว่า การจัดทำบ่อฝังกลบแบบปลอดภัยขนาดความจุ 100,000 ลูกบาศก์เมตร รองรับดินปนเปื้อนตะกั่วและตะกอนท้องน้ำที่จะขุดลอกขึ้นมาเสร็จเรียบร้อยแล้ว โดยอยู่ในขั้นตอนดูดตะกอนในลำห้วยตามงบประมาณ 40,000 ลูกบาศก์เมตร ถือมีความก้าวหน้าร้อยละ 61 และเหลือเวลาอีก 300 วัน ตามกำหนดของสัญญารวม 1,000 วัน ส่วนข้อกังวลจะเกิดการทรุดตัวและเสี่ยงต่อการพังทลายของบ่อเก็บตะกอนหางแร่เดิมนั้น กรมควบคุมมลพิษได้ติดตามและเฝ้าระวังพื้นที่ดังกล่าว โดยให้ผู้รับจ้างดำเนินการตรวจสอบเป็นประจำ ซึ่งปัจจุบันสภาพพื้นที่ไม่เกิดการทรุดตัวหรือพังทลายแต่อย่างใด สำหรับปัญหาการดูดตะกอนแล้วทำให้แหล่งน้ำเป็นฝุ่นตะกอน ไม่สามารถนำมาใช้อุปโภคได้นั้น ในเบื้องต้นบริษัทผู้รับจ้างจะแจกจ่ายน้ำให้ 55 ครอบครัวที่ได้รับผลกระทบตลอดช่วงที่ดูดตะกอน ทั้งนี้ จากการติดตามตรวจสอบการปนเปื้อนในพืชตั้งแต่ปี 2556 ถึงปัจจุบันในกลุ่มพืชประเภทกินหัว กินลำต้น กินดอก และกินผลพบปริมาณตะกั่วสะสมอยู่บริเวณรากของพืชประเภทกินหัวมากกว่าพืชกลุ่มอื่น และปริมาณตะกั่วในพืชมีแนวโน้มไม่เพิ่มขึ้น ขณะที่สัตว์น้ำพบปริมาณตะกั่วในหอยมากกว่า ปู กุ้ง และปลา ซึ่งปริมาณตะกั่วในสัตว์น้ำมีแนวโน้มลดลงสอดคล้องกับผลการวิเคราะห์ทางสถิติปริมาณตะกั่วในตะกอนดิน ด้านผลการวิเคราะห์ระดับตะกั่วในเลือดของประชาชนพบมีแนวโน้มลดลงเช่นกัน เมื่อเสร็จสิ้นการฟื้นฟูระยะที่ 1 ประชาชนได้ขอให้กรมควบคุมมลพิษดำเนินการต่อในการนำหางแร่ตะกั่วที่อยู่บนดินอีกจำนวนมากไปบำบัดหรือนำไปฝังกลบที่หลุมฝังกลบเป็นระยะที่ 2 ต่อไป

อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ (คพ.) กล่าวถึงข้อเรียกร้องจากตัวแทนชาวบ้านคลิตี้ล่าง เกี่ยวกับการประสานงานกับชาวบ้านร่วมเก็บตัวอย่างน้ำ ตะกอนท้องน้ำ หรือตัวอย่างสัตว์น้ำและพืชผักอื่นๆ ในลำห้วยคลิตี้เพื่อนำมาตรวจวิเคราะห์การปนเปื้อนสารตะกั่ว และการนำผลตรวจวิเคราะห์ตัวอย่างมาชี้แจงชาวบ้านเป็นเอกสารอย่างเป็นทางการ ว่า กรมควบคุมมลพิษ ได้แจ้งให้ชาวบ้านทราบก่อนลงพื้นที่แล้วในที่ประชุมคณะกรรมการไตรภาคีฯและกลุ่มไลน์ พร้อมได้นำผลการวิเคราะห์ฯทั้งหมดตั้งแต่เริ่มโครงการจนถึงปัจจุบันรวบรวมใส่แฟ้มเอกสารและจัดเก็บไว้ในอาคารสำนักงานชั่วคราวของโครงการฯ และได้ทำการปิดประกาศ ณ ที่ว่าการผู้ใหญ่บ้านหมู่บ้านคลิตี้ องค์การบริหารส่วนตำบลชะแล และที่ว่าการอำเภอทองผาภูมิ เพื่อดำเนินการรวบรวมเอกสารที่เกี่ยวข้อง คือ แบบแปลนการปิดคลุมบ่อเก็บกักตะกอนหางแร่ แบบการคำนวณการถมบ่อ และเอกสารแสดงค่าระดับก่อนและหลังการถมบ่อ รวมทั้งการปรับปรุงสัญญาจ้างโครงการฯ ใส่แฟ้มเอกสารและจัดเก็บไว้ในอาคารสำนักงานชั่วคราวของโครงการฯ เช่นกัน เพื่อให้ประชาชนตรวจสอบข้อมูลได้ตลอดเวลา