'กรมราง' เร่งแผนเชื่อมรถไฟไทย-ลาว-จีน จากหนองคาย-เวียงจันทน์ รับรถไฟลาว-จีนเปิดบริการ 2 ธ.ค. 2564 เดินรถไฟข้ามสะพานมิตรภาพเพิ่มเป็น 14 ขบวน/วัน พร้อมเร่งแบบรถไฟไทย-จีนเฟส 2 “โคราช-หนองคาย” สร้างสะพานใหม่เปิดปี 71 หนุนการค้าชายแดน | ที่มาภาพ: ผู้จัดการออนไลน์

ผู้จัดการออนไลน์ รายงานข่าวจากกรมการขนส่งทางราง (ขร.) เมื่อช่วงเดือน ต.ค. 2564 เปิดเผยถึงการเตรียมความพร้อมรองรับการขนส่งระหว่างประเทศผ่านรถไฟไทย-ลาว-จีน ซึ่งรถไฟลาว-จีนจะเปิดให้บริการอย่างเป็นทางการในวันที่ 2 ธันวาคม 2564 โดยจะมีการเชื่อมต่อจากสาธารณรัฐประชาชนจีนผ่านสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) เข้ามาบรรจบประเทศไทยในพื้นที่จังหวัดหนองคาย โดยเส้นทางการขนส่งดังกล่าวจะช่วยเพิ่มมูลค่าการค้าชายแดน ส่งเสริมเศรษฐกิจชายแดนจังหวัดหนองคาย และการส่งเสริมการท่องเที่ยวของประเทศไทย การพัฒนาระบบการขนส่งทางรางเพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจของประเทศไทยนั้นได้ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่อง ตามนโยบายของนายกรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา ที่ผลักดันให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

นายศักดิ์สยาม ชิดชอบ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม ได้มีนโยบายให้แผนการเตรียมความพร้อมรองรับการขนส่งระหว่างประเทศผ่านรถไฟไทย-ลาว-จีน โดยการจัดทำบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ MOU ร่วมสามฝ่าย (ไทย-สปป.ลาว-จีน) และผลักดันโครงการรถไฟความเร็วสูง โดยมีการประกวดราคาและลงนามในสัญญาฉบับที่ 2.3 กับฝ่ายจีนในเดือน ต.ค. 2563 และเร่งรัดการแก้ไขปัญหากรณีสถานีอยุธยา นอกจากนี้ ยังเร่งรัดการดำเนินโครงการรถไฟความเร็วสูงในระยะที่สอง ช่วงนครราชสีมา-ขอนแก่น รวมถึงโครงการก่อสร้างรถไฟทางคู่ ขนาด 1 เมตร ในช่วงขอนแก่น-หนองคาย และเตรียมการพัฒนาพื้นที่ ICD เพื่อเป็นพื้นที่พักสินค้าตรวจปล่อยของขาเข้าและบรรจุของขาออกที่จังหวัดหนองคายให้พร้อมรองรับการขนส่งสินค้าประเภทตู้คอนเทนเนอร์ผ่านระบบ

สำหรับการพัฒนาระบบขนส่งทางรถไฟเชื่อมต่อไทย-ลาว-จีน ขณะนี้ได้มอบหมายให้การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) พิจารณาจัดขบวนรถรองรับการเดินทางช่วงหนองคาย-เวียงจันทน์ และรองรับปริมาณการขนส่งสินค้าทางรางที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นที่สถานีท่านาแล้งของ สปป.ลาว นำไปสู่การเชื่อมโยงการขนส่งระหว่างประเทศ

จากเดิมปัจจุบันได้มีรถไฟของ รฟท.ผ่านสะพานมิตรภาพฯ แห่งที่ 1 ขาไป 2 ขบวน และขากลับ 2 ขบวนนั้น รฟท.ได้เพิ่มเติมตารางเวลาการเดินรถ ซึ่งเมื่อมีการเชื่อมต่อในเส้นทางดังกล่าวแล้วจะเพิ่มขบวนรถขาไป 7 ขบวน และขากลับ 7 ขบวน รวมมีการเพิ่มจำนวนขบวนรถเป็น 14 ขบวน

นอกจากนี้ ประเทศไทยได้มีการเตรียมความพร้อมในการเปิดเส้นทางรถไฟจีน-ลาวไว้ โดยมีการพัฒนาสถานีหนองคายให้รองรับการขนส่งผ่านสะพานเดิม โดยพัฒนาบริเวณสถานีที่มีพื้นที่ประมาณ 80 ไร่ ให้เป็นพื้นที่ตรวจปล่อยสินค้าระหว่างประเทศ และการเปลี่ยนถ่ายจากถนนสู่ราง โดยให้เอกชนเช่าบริหารจัดการพื้นที่ 4 แปลง อีก 1 แปลงเป็นพื้นที่ส่วนกลาง การจัดเตรียมพื้นที่และสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับศูนย์ย่านเปลี่ยนถ่ายสินค้า (Transshipment Yard) สามารถรองรับการแลกเปลี่ยนสินค้าจากรถไฟที่เข้ามาจากจีนและลาว และส่งออกไปยังลาวและจีน โดยตั้งอยู่ในพื้นที่ด้านหลังของลานขนถ่ายสินค้า สำหรับกองเก็บตู้สินค้าประเภทต่างๆ รวมถึงอาคารสำนักงาน, คลังสินค้า และอาคารประกอบอื่นๆ ของหน่วยงานที่เกี่ยวกับการนำเข้า-ส่งออก รวมถึงศูนย์การเอกซเรย์ (X-ray) ตู้สินค้า เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ผู้มาใช้บริการแบบ One-Stop Service

สำหรับการสร้างสะพานมิตรภาพรองรับการขนส่งทางรถไฟโดยเฉพาะนั้น ได้พิจารณาการสร้างสะพานข้ามแม่น้ำโขงแห่งใหม่ใกล้กับสะพานเดิมที่มีอยู่แล้ว โดยอาจจะแยกเป็นสะพานเฉพาะสำหรับการเดินรถไฟเท่านั้น รวมทั้งการจัดเตรียมพื้นที่และสิ่งอำนวยความสะดวกรองรับปริมาณการขนส่งที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในอนาคต โดยก่อสร้างสะพานข้ามแม่น้ำโขงแห่งใหม่ซึ่งอยู่ห่างจากสะพานเดิมประมาณ 30 เมตร โดยเป็นสะพานรถไฟที่มีทั้งทางขนาด 1 เมตร และ 1.435 เมตร โครงสร้างสะพานจะเป็นรูปแบบสะพานคานคอนกรีตอัดแรงรูปกล่องก่อสร้างโดยวิธีคานยื่นสมดุล

สำหรับแนวเส้นทางโครงการรถไฟจีน-ลาว เตรียมที่จะเปิดดำเนินการในวันชาติของ สปป.ลาว มีระยะทางประมาณ 420 กิโลเมตร มีสถานีทั้งหมด 31 สถานี เริ่มต้นที่นครคุนหมิง มณฑลยูนนาน เชื่อมต่อที่เมืองบ่อเต็น สปป.ลาว และมีปลายทางที่นครหลวงเวียงจันทน์ซึ่งอยู่ใกล้กับจังหวัดหนองคาย โดยประเทศไทยอยู่ระหว่างดำเนินการก่อสร้างรถไฟความเร็วสูง ระยะที่ 1 ช่วงกรุงเทพฯ-นครราชสีมา มีระยะทาง 253 กม. กำหนดเปิดให้บริการปี 2569 สำหรับระยะที่ 2 นครราชสีมา-หนองคาย มีระยะทาง 356 กิโลเมตร ปัจจุบันได้ออกแบบรายละเอียดโดยมีกำหนดเปิดให้บริการปี 2571 โดยเตรียมหารือร่วมกันสามฝ่ายเพื่อเตรียมการเดินรถเชื่อมต่อไทย-ลาว-จีนต่อไป

กรมการขนส่งทางรางได้มีการเตรียมความพร้อมรองรับการเดินทาง และการขนส่งสินค้าทางรถไฟจากจีนตอนใต้ เชื่อมต่อกับ สปป.ลาว และการเชื่อมต่อช่วงหนองคาย-เวียงจันทน์ (สปป.ลาว) โดยมีแนวทางการดำเนินงานทั้งระยะสั้น และระยะยาว ซึ่งจะสร้างความเชื่อมั่นในการขนส่งสินค้าทางรถไฟ จึงได้มี เพื่อรองรับการขนส่งระหว่างประเทศทั้งสินค้า และผู้โดยสารในเส้นทางนี้ อีกทั้งได้บูรณาการกับแผนงานโครงการที่จะเกิดการบูรณาการส่งเสริมการคมนาคมขนส่งระบบโลจิสติกส์ผ่านการขนส่งทั้งทางราง ทางถนน เพื่อขนส่งสินค้าไปยังท่าเรือ สร้างโอกาสและอนาคตการส่งออกของประเทศไทยต่อไป