โพลสำรวจประชาชนไทยมีพฤติกรรมการบริโภคปลาน้ำจืดดิบ 10.9% โดยภาคอีสานเป็นภาคที่มีการบริโภคมากที่สุด 18.7% รองลงมาเป็นภาคเหนือ 13% ภาคกลาง 8.7% และภาคใต้ 7% ตามลำดับ เมนูยอดฮิตปลาร้าหรือแจ่วบองดิบ แนะ ปรุงสุก เน้นสะอาด ไม่เสี่ยงพยาธิใบไม้ตับ และมะเร็งท่อน้ำดี

สำนักข่าวกรมประชาสัมพันธ์ รายงานเมื่อช่วงต้นเดือน พ.ค. 2566 ว่านายแพทย์สุระ วิเศษศักดิ์ อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กล่าวว่าการบริโภคปลาน้ำจืดดิบ ยังเป็นที่นิยมของประชาชนโดยทั่วไป ซึ่งเสี่ยงต่อการเกิดโรคพยาธิใบไม้ตับ การอักเสบของท่อน้ำดี มะเร็งท่อน้ำดี และอาจเสียชีวิตได้ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพจึงร่วมกับสำนักอนามัยดำเนินการเฝ้าระวังพฤติกรรมการบริโภคปลาน้ำจืดดิบ พบว่า ประชาชนไทยมีพฤติกรรมการบริโภคปลาน้ำจืดดิบ 10.9% โดยภาคอีสานเป็นภาคที่มีการบริโภคมากที่สุด 18.7% รองลงมาเป็นภาคเหนือ 13% ภาคกลาง 8.7% และภาคใต้ 7% ตามลำดับ

เมนูที่นิยมรับประทานดิบมากที่สุด คือ ปลาร้า แจ่วบองดิบ และลาบปลาน้ำจืดดิบ โดยให้เหตุผลว่า อร่อย ทำง่าย และคิดว่าการนำเนื้อปลาไปสะดุ้งในน้ำร้อนแล้วยกขึ้นทันที หรือนำเนื้อปลาแช่ในน้ำโซดา 3 นาที ใส่พริกและบีบมะนาวลงในเนื้อปลารสชาติจะอร่อยกว่าปลาปรุงสุก ซึ่งเป็นความเชื่อที่ไม่ถูกต้อง กรมสนับสนุนบริการสุขภาพจึงดำเนินการขับเคลื่อนตำบลจัดการคุณภาพชีวิตปลอดโรคพยาธิใบไม้ตับ และมะเร็งท่อน้ำดี โดยนำร่องในพื้นที่ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 30 จังหวัด ที่เป็นพื้นที่เสี่ยง ให้ อสม. บรรยายความรู้เรื่องวิธีการบริโภคปลาน้ำจืดที่ถูกวิธีให้กับประชาชนในพื้นที่เสี่ยง และเฝ้าระวังเตือนภัยพฤติกรรมเสี่ยงของคนในชุมชน

การบริโภคปลา จึงควรล้างให้สะอาด และปรุงสุกด้วยความร้อนอย่างทั่วถึง ตามหลักสุขบัญญัติข้อที่ 4 กินอาหารสุก สะอาด ปราศจากสารอันตราย ไม่ทาน สุกๆ ดิบๆ ที่สำคัญจะต้องล้างมือให้สะอาดก่อนปรุงอาหารและก่อนรับประทานอาหาร ต้องขับถ่ายในส้วมให้ถูกสุขลักษณะ ไม่เช่นนั้นจะทำให้ไข่ของพยาธิใบไม้ตับแพร่กระจายเข้าสู่สัตว์น้ำจืดที่เป็นพาหะของพยาธิใบไม้ตับได้