รายงานพิเศษจาก Nieman Journalism Lab จักรวาลจดหมายข่าวท้องถิ่นที่ผลิตโดย AI ของ Good Daily ครอบคลุม 355 เมืองใน 47 รัฐทั่วสหรัฐฯ แม้จะช่วยให้ผู้อ่านเข้าถึงข่าวท้องถิ่นได้ง่ายขึ้น แต่ก็เต็มไปด้วยข้อกังขาเรื่องความโปร่งใส ทั้งการปิดบังการใช้ AI การใช้คำรับรองปลอม และการได้มาซึ่งรายชื่อผู้รับข่าว อีกทั้งยังถูกวิจารณ์ว่าอาจส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศสื่อท้องถิ่นที่มีอยู่เดิม

ในยุคที่สื่อท้องถิ่นทั่วสหรัฐฯ กำลังเผชิญวิกฤตทางการเงินและต้องปิดตัวลงเป็นจำนวนมาก มีผู้ประกอบการรายหนึ่งที่มองเห็นโอกาสในการใช้เทคโนโลยี AI เข้ามาแก้ปัญหา แมทธิว เฮนเดอร์สัน ผู้ก่อตั้ง Good Daily ได้สร้างจักรวาลของจดหมายข่าวท้องถิ่นที่ผลิตโดย AI ครอบคลุม 355 เมืองใน 47 รัฐทั่วสหรัฐอเมริกา โดยมีเป้าหมายที่จะ "ทำให้ข่าวท้องถิ่นเข้าถึงได้ง่ายขึ้นและนำเสนอเรื่องราวของคนพิเศษในชุมชน" แต่โมเดลธุรกิจที่น่าสนใจนี้กลับมาพร้อมกับคำถามด้านจริยธรรมและความโปร่งใสที่ยากจะมองข้าม

หนึ่งคนกับจักรวาลข่าวท้องถิ่น

เริ่มต้นจากความต้องการส่วนตัวที่จะติดตามข่าวสารในบ้านเกิดที่เมืองเกรต ฟอลส์ มลรัฐมอนทานา เฮนเดอร์สันได้พัฒนาระบบอัตโนมัติที่ใช้ AI อ่านและคัดกรองข่าวจากสื่อท้องถิ่นที่มีอยู่ ก่อนจะสรุปและจัดทำเป็นจดหมายข่าวส่งถึงผู้อ่าน ความสำเร็จในการทดลองใช้ที่บ้านเกิดผลักดันให้เขาขยายบริการไปยังเมืองอื่นๆ ในมอนทานา ก่อนจะแผ่ขยายไปทั่วประเทศในเวลาเพียงหนึ่งปี

เฮนเดอร์สันไม่ใช่หน้าใหม่ในวงการสตาร์ทอัพ ก่อนหน้านี้เขาเคยก่อตั้งบริษัท Scribble ที่ให้บริการเขียนบล็อกตามความต้องการ และ Press Hunt ฐานข้อมูลอีเมลนักข่าว ประสบการณ์เหล่านี้ช่วยให้เขาเข้าใจความต้องการของตลาดและวิธีการสร้างธุรกิจบนพื้นฐานของเทคโนโลยี

Good Daily ทำงานโดยใช้ระบบอัตโนมัติเกือบทั้งหมด ตั้งแต่การอ่านข่าว คัดเลือกประเด็น เขียนสรุป ตรวจแก้ไข จนถึงการจัดรูปแบบและเผยแพร่จดหมายข่าว เฮนเดอร์สันเป็นผู้พัฒนาเทคโนโลยีเบื้องหลังทั้งหมดด้วยตัวเอง แม้จะเป็นการทำงานที่ใช้ AI แต่เขายืนยันว่าคุณภาพของเนื้อหายังคงได้มาตรฐาน อย่างไรก็ตาม เขาปฏิเสธที่จะเปิดเผยรายละเอียดการทำงานของระบบ โดยอ้างว่าเป็นความลับทางการค้า

ความจริงที่ถูกซ่อนและคำถามที่ไร้คำตอบ

แม้จะอ้างว่าเป็นการสนับสนุนสื่อท้องถิ่นที่กำลังดิ้นรน แต่การดำเนินงานของ Good Daily กลับเต็มไปด้วยข้อกังขา เริ่มจากการที่ไม่เคยเปิดเผยต่อผู้อ่านว่าเนื้อหาทั้งหมดผลิตโดย AI อีกทั้งยังใช้คำรับรองจากผู้อ่านชุดเดียวกันซ้ำไปซ้ำมาในทุกพื้นที่ "แมทธิว เค." และ "ไมเคิล เอช." ปรากฏตัวในฐานะผู้อ่านประจำในหลายสิบเมือง โดยเฮนเดอร์สันอ้างว่าเป็นเพียงการ "ปกปิดตัวตน" และ "รวบรวมคำชื่นชมที่พบบ่อย"

ที่น่าสนใจคือ ผู้อ่านหลายคนระบุว่าไม่เคยสมัครรับข่าวสาร แต่จู่ๆ ก็พบจดหมายข่าวในกล่องจดหมายของตน แม้เฮนเดอร์สันจะปฏิเสธการซื้อรายชื่ออีเมล แต่ก็ยอมรับว่าได้กระตุ้นให้ผู้อ่านช่วยแนะนำต่อ ซึ่งบางคนอาจ "ใช้วิธีการของตัวเองในการทำเช่นนั้น" นอกจากนี้ ตัวเลขผู้อ่านที่อ้างว่ามีหลายแสนคนก็ขัดแย้งกับข้อมูลที่ปรากฏในเอกสารสำหรับผู้ลงโฆษณา

ความไม่โปร่งใสยังรวมถึงการจดทะเบียนบริษัทในเดลาแวร์และนิวยอร์ก โดยไม่มีเว็บไซต์หรือข้อมูลใดๆ เกี่ยวกับบริษัท การติดต่อทำได้เพียงผ่านอีเมลของบรรณาธิการเท่านั้น แม้แต่การบริจาคเงินให้องค์กรไม่แสวงหากำไรในท้องถิ่นที่สัญญาว่าจะมอบ 10% ของกำไรให้ก็ยังไม่มีความคืบหน้า บางองค์กรถึงกับไม่รู้ด้วยซ้ำว่าตนเองชนะการโหวต

ผลกระทบต่อระบบนิเวศสื่อท้องถิ่นและอนาคตที่ไม่แน่นอน

ในขณะที่ Good Daily อ้างว่าช่วยประชาสัมพันธ์เนื้อหาของสื่อท้องถิ่นฟรีๆ แต่ผู้บริหารสื่อหลายแห่งไม่เห็นด้วย รอดนีย์ กิบส์ หัวหน้าฝ่ายผู้ชมและผลิตภัณฑ์ของ National Trust for Local News ซึ่งเป็นเจ้าของหนังสือพิมพ์ท้องถิ่น 65 ฉบับ ระบุว่าการอ้างว่าช่วยแก้ปัญหาพื้นที่ข่าวร้างนั้น "เป็นเรื่องไร้สาระ" เพราะ Good Daily ต้องพึ่งพาการทำงานของนักข่าวท้องถิ่นที่มีอยู่ อีกทั้งยังอาจแย่งส่วนแบ่งโฆษณาในตลาดท้องถิ่นด้วย

ข้อมูลจาก Daily Macon ซึ่งเป็นหนึ่งในจดหมายข่าวของ Good Daily แสดงให้เห็นว่าในช่วง 90 วันที่ผ่านมา มีผู้เข้าชมเว็บไซต์ต้นทางเพียง 4 ครั้งเท่านั้น ทั้งที่อ้างว่ามีผู้สมัครสมาชิกถึง 13,300 คนและมีอัตราการคลิกเข้าชมสูงถึง 26% ตัวเลขนี้สะท้อนให้เห็นว่าการนำเสนอข่าวแบบสรุปอาจไม่ได้ช่วยสนับสนุนสื่อต้นทางอย่างที่อ้าง

ในด้านรายได้ Good Daily มีทั้งการระดมทุนจากผู้อ่านโดยตรงและการขายโฆษณา น่าสนใจว่าบริษัทสามารถดึงดูดผู้ลงโฆษณาระดับชาติอย่าง Morning Brew ได้ แต่เมื่อทราบถึงลักษณะการดำเนินงาน หลายบริษัทก็ตัดสินใจยุติความร่วมมือ ส่วนผู้ลงโฆษณาท้องถิ่นส่วนใหญ่เป็นการติดต่อโดยตรง หลังจากได้รับจดหมายข่าวโดยไม่ทราบที่มา

อนาคตของสื่อท้องถิ่นในยุค AI

แม้จะมีข้อกังขามากมาย แต่ Good Daily ก็ได้รับการตอบรับที่ดีจากผู้อ่านบางส่วน โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ขาดแคลนสื่อท้องถิ่น มีผู้ใช้งานเรดดิตรายหนึ่งถึงกับระบุว่า "เป็นครั้งแรกที่สแปมให้ประโยชน์จริงๆ" ขณะที่อีกคนบอกว่า "ยังไม่ยกเลิกการสมัครเพราะเป็นข่าวท้องถิ่นเพียงแหล่งเดียวที่ได้รับ"

ปรากฏการณ์นี้สอดคล้องกับความเคลื่อนไหวในอุตสาหกรรมสื่อที่กำลังทดลองใช้ AI มากขึ้น OkayNWA ในอาร์คันซอส์ใช้ AI วิเคราะห์โพสต์จากโซเชียลมีเดียเพื่อรายงานข่าวท้องถิ่น Hoodline สร้างเครือข่ายข่าวท้องถิ่นใน 40 เมืองโดยใช้ AI และล่าสุด Axios ได้จับมือกับ OpenAI เปิดจดหมายข่าวในสี่เมือง แม้จะยังคงใช้นักข่าวจริงเป็นผู้ดูแล

กรณีของ Good Daily สะท้อนให้เห็นทั้งศักยภาพและความท้าทายของการใช้ AI ในวงการสื่อท้องถิ่น ในขณะที่เทคโนโลยีอาจช่วยลดต้นทุนและเพิ่มการเข้าถึงข่าวสาร แต่คำถามเรื่องความโปร่งใส จริยธรรม และผลกระทบต่อระบบนิเวศสื่อท้องถิ่นที่มีอยู่เดิม ก็เป็นประเด็นที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ บทเรียนจาก Good Daily อาจช่วยกำหนดทิศทางการพัฒนาสื่อท้องถิ่นในอนาคต ที่ต้องสร้างสมดุลระหว่างการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีและการรักษามาตรฐานวิชาชีพสื่อ

ที่มา:
Inside a network of AI-generated newsletters targeting “small town America” (Nieman Journalism Lab, 27/1/2025)